يكى از شما را از عمر ديگرى طولانى‏تر قرار داده‏ام. كدام يك از شما است كه رفيق و برادر خويش را بر خود مقدم بدارد (و ما زاد عمر خويشتن را به وى ببخشد) ولى جبرئيل و ميكائيل هر دو خواهان مازاد عمر شدند.

بعد از اين آزمايش بود كه خداى حكيم بجبرئيل و ميكائيل وحى كرد:

پس چرا شما مثل علي بن أبي طالب نبوديد! زيرا من بين علي بن أبي طالب و پيغمبر خودم حضرت محمّد راه و رسم برادرى را برقرار كردم و علي در رختخواب پيامبر خوابيد و جان خود را در معرض فنا كردن براى آنحضرت قرار داد، زنده بودن حضرت محمّد را بر زنده بودن خود مقدم داشت! اى جبرئيل و ميكائيل! شما بزمين هبوط كنيد و على بن أبى طالب را از شر دشمنانش حفظ و حراست نمائيد!! موقعى كه ايشان بزمين نزول كردند جبرئيل نزد سر حضرت أمير المؤمنين: على و ميكائيل نزد پاى مبارك آن بزرگوار قرار گرفتند و جبرئيل ندا ميكرد:

بخ بخ من مثلك يابن ابى طالب! يعنى به به بمثل تو شخصى اى پسر أبي طالب كه خداى جهان بواسطه مثل تو جوانمردى به ملائكه فخريه و مباهات ميكند. پس از اين جريان بود كه خداى عليم در آن حينى كه پيغمبر معظم اسلام متوجه مدينه شده بود آيه- 207- سوره بقره را براى أمير المؤمنين: علي نازل كرد. چنانكه ميفرمايد:

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ- مؤلف «1».

__________________________________________________

 (1) براى اطلاع بيشترى كه علماى اهل تسنن ميگويند: اين آيه در شأن حضرت على بن أبى طالب نازل شده است بجلد دوم كتاب فضائل الخمسه، صفحه- 209- و كتاب شواهد التنزيل مراجعه فرمائيد

يك نكته قابل توجه:

گرچه در مورد نزول اين آيه شريفه خصوصى است. ولى معناى آن عمومى ميباشد. لذا از كلمه: يشرى كه مضارع ميباشد استفاده ميشود: هر فرد مسلمانى تا قيام قيامت با شرائطى كه در كتاب جهاد گفته شده در راه خدا جان بدهد مشمول اين آيه شريفه خواهد بود. چنانكه شهداى كربلا عليهم السلام به اين مقام شامخ نائل و مشمول اين آيه شريفه گرديدند- مؤلف.

معرفى چهار دسته از مردم:

يكم: گروهى كه فقط طالب دنيا ميباشند و از آخرت بهره‏اى نخواهند داشت. چنانكه در آيه 199 ميفرمايد: (فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا وَ ما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ).

دوم: گروهى كه دنيا و آخرت را خواهانند. چنانكه در آيه 200 ميفرمايد: (وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً) الى آخره

 سوم: عده‏اى كه بحسب ظاهر راغب آخرت و در باطن دنيا طلب هستند. چنانكه در آيه 203 ميفرمايد: (وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ) الى آخره.       

 چهارم: گروهى كه ظاهرا و باطنا راغب آخرت و از دنيا بيزارند.

چنانكه در اين آيه شريفه ميفرمايد: (وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي) الى آخر